Local

Philomena Wong, un baluarte di nos literatura, pa semper den nos curason

Philomena Wong

Awe nos mester tuma despedida di Philo, cu pena na nos curason. 

Un amiga stima, un gran persona, amabel, humoristico y balente cu no tabata acepta inhusticia. Cu su bos y pen skerpi e tabata expresa esey. Ken no ta corda e poema “Placa, placa, placa” cu a capta masha atencion y a causa hopi emocion den pueblo un 20 aña pasa?

Philo tabata masha productivo como poeta: el a publica den e revista “Watapana” y den e antologianan Di Nos (1971) y Cosecha Arubiano (1983). El a publica na aña 1984 e coleccion di poesia ’Mi’ ta biba den mi pensamento, na aña 1986 Na caminda pa independencia y na 1992 Di ta … pa tabata. 

Den su poemanan Philomena ta toca diferente tema importante di bida. Philo tabata militante, e no por a soporta inhusticia y den su poemanan e ta ataca esaki fuertemente: inhusticia contra e mucha (‘Maltrato’), contra e hende muhe (‘Tin orguyo’), contra nos grandinan(‘Anciano’). Philo mes a experencia esaki personalmente durante e ultimo añanan y dianan di su bida: ni oido, ni compresion, ni cariño, ni cuido adecuado no tabatin p’e di parti di esnan responsabel durante e momentonan cu mas el a anhela esey. 

Philomena su poemanan ta den un Papiamento rico, profundo y melodioso. Cu su bon dominio di Papiamento Philomena Wong a aporta grandemente na reconocemento di nos idioma Papiamento. 

Den e ultimo añanan aki e tabata traha riba un siguiente publicacion cu tur e poemanan cu e tabatin ainda den tapara. Lamentablemente e no a caba cu e trabou aki, pero un grupo di amiga fiel lo cumpli cu e promesa haci y lo percura pa e coleccion aki keda publica.

 

E siman aki, dia 8 di maart, nos a celebra Dia Internacional di Hende Muhe. Na cuminsamento di decada 80 e gruponan di hende muhe di e tempo ey a organisa pa prome biaha na Aruba un evento masha grandi den e cantina di John F. Kennedy School cu tabata existi ainda. Sala a yena cu mas di 200 hende muhe di tur edad. Tabatin presentacion di teatro foro, musica y canto, baile, declamacion di poesia, pintura, obra di man, un bon cushina.

Un di e declamadornan tabata Philomena cu a impacta cu su poesia cu mensahe fuerte pa esnan presente. Philomena a fayece dia 7 di maart, un dia prome cu Dia Internacional di Hende Muhe. Pero su bos ta keda resona den su poemanan. 

Cu e poema “Tin orguyo”, cu ta den e coleccion Di ta … pa tabata,  Philo ta encurasha e hende muhe pa ta orguyoso di su mes y pa ta determina den bida pa logra loke e ta desea. 

Philomena, nos ta hopi orguyoso di a conoce bo y ta gradici bo pa loke bo a laga atras pa bo pueblo, pa loke bo a nifica pa cada un di nos. Sosega na paz!        

 

Tin orguyo

Lanta muhe,

lanta!

Lanta fo’i rudia!

Lanta riba pia,

pa bo por para cara cara

cu tur cu ta rondona!

Pa por kibr’e bara

cu tin bo separa 

di esnan cu ta para!

Cana muhe,

cana!

Cana bo caminda!

Cana determina,

pa bo por aleha

di tur cu tin bo mara!

Cana banda banda

di tur cu kier cana

pa bo por alcansa

loke bo ta anhela!

Marcha muhe,

marcha!

Marcha cu firmesa!

Marcha cu frankesay anima

esnan cu ainda ta na rudia,

pa nan lanta riba pia

cana y marcha

determina,

cu e solo meta

di wordo acepta

como ser igual

di tur cu ta rondona: 

muhe emancipa!

Biba muhe, 

biba!

Biba cu fervor!

Biba cu balor

y planta respet

pa loke bo ta,

pa loke bo por, 

pa loke bo kier,

p’asina tur esnan

cu ta ront di bo

comprende

cu bo ta orguyoso

di ta muhe!

Poema for di: Di ta … pa tabata, 1992

Related posts

Trabounan di Reforma ta sigui den aña 2024 E agenda di ehecucion di e prome kwartaal di aña 2024 a wordo publica

EA News Author

Parlamentario Shailiny Tromp-Lee (MEP): EduTech Fund realisando proyectonan importante y innovativo den nos enseñansa

EA News Author

Universidad di Aruba (UA) ta orguyoso pa anuncia firmamento di un ‘Memorandum of Understanding’ (MOU) cu SEDI ‘Energy y Science Foundation’ (ESF)

EA News Author

Leave a Comment

Whatsapp Message