Tabata na luna di juli 2024 cu a sali un denuncia, den forma di un carta habri, den direccion di gobierno, Utilities Aruba y Hunta di Supervision di Elmar, demandando un investigacion pa posibel iregularidad den maneho di NV Elmar.
Un grupo di trahado di NV ELMAR a keha riba un lista di asuntonan dudoso y cuestionabel den maneho di e compania nacional di distribucion di coriente. E trahadonan a demanda pa gobierno cay aden, investiga y evita ripiticion of si lo laga tur cos sigui normal. Nan a avisa si, cu si no haci nada, cu lo por spera accion. Y esey ta precisamente loke ta bibando den e pasiyonan di NV ELMAR awo.
E trahadonan ta scuchando cu na momento cu ex-Minister Glenbert Croes a demanda pa investigacion, cu e presidente di e Hunta di Comisario, Shon No Maduro, a nenga di haci esey bisando di adelanta caba cu no tin nada y cu e trahadonan ta gaña. Como cu no ta Glenbert Croes a nombra Maduro den Raad van Commissaris di e compania y cu ta e propio lider tin man riba su cabes, a laga Glenbert Croes sin por a haci nada. Utilities Aruba tambe a opta pa bira cara y laga tur cos manera nan ta.
No a investiga ELMAR
Aña pasa Algemene Rekenkamer Aruba a publica resultado di un investigacion di seis instancia semi gubernamental. Trahadonan di NV ELMAR ta lamenta cu no a inclui ELMAR den e investigacion aki. Den pasado tabatin varios señal y publicacion den prensa relaciona cu presunto iregularidad cu ta tuma luga den ELMAR.
Lastimamente cu no a tuma e señalnan aki na serio. E origen di e problema, segun trahadonan, ta cu e director actual lo ta hiba un mal maneho, cu un agenda scondi y ta comporta su mes como Putin na Elmar.
Hunta di Comisario no ta capas
E “Corpororate Governance Code” ta un documento morto, e no ta aplica y ni implementa den e organisacion. Hunta di Supervision no ta funciona, ta neglisha nan responsabilidad na un manera flagrante y ta pensa solamente riba nan compensacion mensual. E controlnan interno ta laga di desea, ta sconde informacion y a schuif e internal auditor pa Utilities Aruba NV, den un esfuerso pa stroba control!
Trahadonan ta demanda
Den e carta di juli 2024, e empleadonan preocupa di ELMAR a urgi na esnan encarga, pa ehecuta un investigacion independiente, similar na esun cu ARA a haci na e 6 instancianan semi gubernamental.
Mesun director ta e “magazijnmeester”
Adicionalmente, ta urgi pa laga haci un investigacion forensico pa cu e siguiente aspectonan: Proceso y funcionamento di purchasing & warehouse. Investiga e motibo pakico departamento di purchasing ta resorta directamente bou di director. Den e press conference director a bisa cu material no ta yega na tempo pa motibo di e supplier y e efecto di covid. Esaki NO ta berdad, segun e trahadonan, pasobra e mesun director ta beheer e magazijn, e ta dicidi ki ora y kico ta order. Esnan cu ta traha den purchasing no por haci nada sin aprobacion di director. Pa e motibo di mal maneho di purchasing di e director mes, material ta caba constantemente.
No tin control pa evita nepotismo
Trahadonan ta spera cu investiga e motibo pakico, si e director mes cu no tin niun experiencia den e materia di coriente, ta bay den exterior pa cera deal cu supplier su so. Analisa e nombracion di empleadonan y turn over di empleadonan di dicho departamento. Mayoria tin vinculo cu e ‘rancho’ di e director of cu Hospital. Investiga e relacion entre e director y tur purchasing agents den exterior, en particular e compania WorldWide Supply & Export Inc., doing business as Alternative Exports Inc na Florida, USA. Alternative Exports ta specialisa den sector medico. Elmar ta su unico cliente den sector tecnico. E doño di dicho compania ta intimo amigo di e director pa basta aña. E trahadonan di ELMAR ta sigura cu e mesun comerciante di Merca aki ta mantene e propiedad di director di ELMAR na Florida y tabata core y cuida e dos auto di careda di director na Merca.
Practicanan dudoso
Investiga motibo pakico compra di tur smart meters a pasa via Alternative Exports, contra e standard industry pratice, unda ta order directamente na e compania Aclara. Investiga pakico no ta warda e stock di smart meter na Elmar mes pero ta laga Alternative Export fungi como storage pa e smart meters. Dus mas costo pa ELMAR. Verifica si e director tin participacion den negoshi, propiedad y of cuenta bancario den exterior, particularmente na Florida, USA.
Pago di daggeldvergoeding
Investiga uzo di credit card di ELMAR y gasto di representacion di e director. Analisa dienstreizen di e director, e frecuencia, duracion y motibo. Mayoria biaha e dienstreis ta coincidi hunto cu actividad di cabay unda su yui muhe ta participa. Por link esaki cu articulonan cu a sali den prensa.
Integridad di Anthony Irausquin
Investiga diploma, curriculum y referencia a base di cual a nombra e director. Ta conoci cu e director no a pasa e prome tanda di solicitud. Director a haya su mes den problema serio di integridad na Banco di Caribe y na Hospital.
E auto mas caro paga pa un director
Investiga pakico Utilities y Hunta di Comisario a aproba compra di un auto di 170 mil florin pa e director, contra maneho existente y den pleno pandemia y recorte salarial. Nunca antes a cumpra auto, semper a lease esaki!
Ta duna prioridad na compania Mericano
Intencionalmente e director a trata di perhudica un compania local door di laga su compania preferi na Florida bay acerca companianan den exterior kende tin contacto pa añas directo cu e compania local y no ta respeta e derecho di patent di e
material y/of producto.
Cultura di miedo
Investiga cultura di e organisacion: tin un cultura di miedo, instigacion y persecucion. E director ta instiga empleado contra otro, laga empleado declara contra otro empleado pa por kita hende for di trabao.
Conflicto di interes
Investiga origen di e palonan di luz instala na Rancho Bello Amanecer, teniendo cuenta cu tin pole di palo, mast di aluminium y luz di led y otro componentenan instala na e rancho. Ta cuestiona si e palonan di luz y componentenan a wordo instala segun maneho di ELMAR y na un manera legitimo teniendo na cuenta cu e mastnan di aluminium ta propiedad di Gobierno y tabata unicamente den storage na ELMAR. Por check cu Hospital tambe si ta reconoce propiedad na e rancho.
Posicion financiero cuestionabel
Investiga declaracion di impuesto di e director. Investiga comportacion di pago di cuenta di coriente di e mesun director of di su cas, aunke e ta riba nomber di su señora. Check si a yega di aparece riba lista pa desconecta y cu a duna ordo pa “no corta coriente” na su mesun cas. Un director por keda debe su mesun compania? Esey ta integridad?
Ton Rojer no por control’e
Ta parce cu esun cu mester controla e director di ELMAR, esta Utilities Aruba NV tin su mannan mara. Dos motibo specifico. E dos directornan ta bon amigo y ta tapa pa otro. Asina por ehempel e director di Utilities Aruba su compania a bay bancarota y banco a bende su propiedad na findishi. E cuenta habri na ELMAR a manera “somenta”. Y comosifuera poco, e mesun director di Utilities ta envolvi den un boutique hotel den e districto di Noord cu regularmente ta sali riba e lista di malpagadonan y cu mester desconecta meter. Ta bin ordo di ariba pa no corta coriente, asina practicando abuso di poder entre e conpanianan y interes comercial personal. Ta manera bo pidi pushi pa controla pisca!
Empleadonan: A laga tempo pasa pa por a hiba e pal’i luznan bek
Tin hopi mas punto, pero esaki lo bin na cla na momento cu papia cu empleadonan. Ta recomenda pa ofrece tur empleado e oportunidad pa por expresa nan preocupacionnan na un forma anonimo. Pa e motibo aki nan a dirigi nan mes na Parlamento, Prome Minister E. Wever-Croes y Minister encarga cu ELMAR, Minister G. Croes pa exigi un investigacion profundo den e compania estatal cu algun decada pasa ainda tabata un instituto respeta y pa yega na un solucion positivo. Entretanto gobierno a cay, a declara Minister Glenbert Croes como sospechoso y el a baha di su funcion. A resulta cu nunca mas a investiga nada y “como por arte de magia” e palonan di luz a aparece bek na Elmar y e luznan led a disparce for di e rancho di cabay di e director.
Tocante N.V. ELMAR
Naamloze Vennootschap Electriciteit-Maatschappij Aruba (Elmar) ta existi pa mas di 70 aña caba y ta conta cu un total di 165 empleado den servicio directo di e compania. Siendo nos compania nacional distribuido di coriente, N.V. ELMAR ta inverti alrededor di 20 miyon florin tur aña den mantencion y actualisacion di su red di electricidad. Su contract di distribucion di coriente firma cu Gobierno di Aruba ta vence dia 15 di februari 2026. Cu lansamento di servicio y productonan nobo, ta demostra cu no ta dedica atencion solamente na aspectonan tecnico y di infrastructura, sino tambe na e nivel di servicio eficiente y moderno cu ta brinda clientenan diariamente.
Tocante Utilities Aruba NV
A funda Utilities Aruba N.V na aña 1990 cu Gobierno di Aruba como e unico doño. E ta e “Holding Company” doño di WEB Aruba NV y NV Elmar. WEB tabata un departamento di Gobierno y e ora ey a bira companianan priva, mientras cu a cumpra mayoria di e accionnan di NV Elmar. Inicialmente Utilities Aruba N.V. tabata un “liason” emtre Gobierno di Aruba y e companianan WEB y ELMAR y tabata fungi como garantia ora e companianan haci fiansanan na banco. Despues di aña 2009, Utilities Aruba N.V a cambia pa un rol mucho mas activo, contrario na antes, unda no tabata envolvi den e vision y/of strategia pa produccion y distribucion di energia.